Polikistik Over
SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) virüsü çoğunlukla öksürme ve hapşırma, bazen de nefes alıp verme, hatta konuşma ile hava yolu ile bulaşabilmektedir(1,2,3). Covid-19 hastalarıyla veya tahlil amacıyla alınan boğaz sürüntüsü ve gayta örneği gibi enfekte olmuş numunelerle doğrudan temasta bulunan sağlık personelinin hastalığa yakalanma ihtimali artmaktadır(6,7,8,9,10,11). Doktorlar, hemşireler ve diğer sağlık personelleri covid-19 hastalığı nedeniyle giderek artan sayılarda hayatlarını kaybetmektedir(4,5,7,8,10,11).
Hastane odasında covid-19 hastasından yaklaşık 4 m uzak mesafeden alınan hava örneklerinde virüs olduğu saptanmıştır(2). SARS-CoV-2 virüsü sağlık personeline önemli oranda ( %29) hastane ortamından bulaşmaktadır (nosocomial transmission) (1,2,9). Bu oran Covid-19 ortaya çıkmadan önce saptanan hastanenin solunum desteği sağlayan yoğun bakım ünitesinden (RICU) kaynaklı enfeksiyon bulaşma oranından (%8-11) çok daha yüksektir(12). Hastane ortamından kaynaklanan bulaşma ihtimalinin yüksek olması Uluslararası çalışma örgütünün hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilmesi için gereken ”Hastalığın sıklığının bu iş ortamında bulunanlarda ya da bu işi yapanlarda toplumun diğer kesimlerinden daha fazla olmalıdır ” kriterine uymaktadır(13).
Demek ki covid-19 hastası ile doğrudan temas halinde olan, aynı havayı soluyan, ve hastaların enfekte olmuş numuneleriyle bunların gerek alınması, gerek taşınması gerekse laboratuvar incelenmesi aşamalarında yer alan personelin covid-19 olma ihtimali önemli oranda artmaktadır. Sağlık personelinin durumu Uluslararası çalışma örgütüne (ILO) göre bir hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilmesi için gereken ”hastalığın bulunduğu iş ortamından ya da yapılan işten kaynaklanmalıdır” kriterine rahatlıkla uymaktadır(13).
Covid-19 hastalarıyla doğrudan temas halinde olan sağlık personelinin hastane ortamında değil de evinde ya da işe gidip gelirken virüsü kapmış olabileceği ve bu kişilerde meslek hastalığı olmayacağı da söylenmektedir. Bu ihtimal tabii ki vardır ama sürekli yüksek risk altında olan bu kişilerde bunun ayrımını yapmak mümkün değildir. Bu nedenle daha fazla zaman kaybetmeden bir an önce covid-19 hastalığının sağlık personeli için meslek hastalığı olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Kaynaklar
1-Airborne transmission of SARS-Cov-2. Prather KA, Marr LC, Schooley RT, McDiarmid MA, Wilson ME, Milton DK. Science. 2020 Oct 16;370(6514):303-304.
2-Viable SARS-CoV-2 in the air of a hospital room with COVID-19 patients. Lednicky JA, Lauzardo M, Fan ZH, Jutla A, Tilly TB, Gangwar M, Usmani M, Shankar SN, Mohamed K, Eiguren-Fernandez A, Stephenson CJ, Alam MM, Elbadry MA, Loeb JC, Subramaniam K, Waltzek TB, Cherabuddi K, Morris JG Jr, Wu CY. Int J Infect Dis. 2020 Nov;100:476-482.
3-COVID-19 patients in earlier stages exhaled millions of SARS-CoV-2 per hour. Ma J, Qi X, Chen H, Li X, Zhang Z, Wang H, Sun L, Zhang L, Guo J, Morawska L, Grinshpun SA, Biswas P, Flagan RC, Yao M. Clin Infect Dis. 2020 Aug 28:ciaa1283.
4-Update: Characteristics of Health Care Personnel with COVID-19 – United States, February 12-July 16, 2020. Hughes MM, Groenewold MR, Lessem SE, Xu K, Ussery EN, Wiegand RE, Qin X, Do T, Thomas D, Tsai S, Davidson A, Latash J, Eckel S, Collins J, Ojo M, McHugh L, Li W, Chen J, Chan J, Wortham JM, Reagan-Steiner S, Lee JT, Reddy SC, Kuhar DT, Burrer SL, Stuckey MJ. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 Sep 25;69(38):1364-1368.
5-Cook T, Kursumovic E, Lennane S. 2020. Exclusive: deaths of NHS staff from covid-19 analysed. https://www.hsj. co.uk/exclusive-deaths-of-nhs-staff-from-covid-19-analysed/7027471.article [Accessed April 25, 2020].
6-US Department of Homeland Security. Advisory memorandum on identification of essential critical infrastructure workers during COVID-19 response. Washington, DC: US Department of Homeland Security;2020. https://www.cisa.gov/sites/default/files/publications/CISA_Guidance_on_the_Essential_Critical_Infrastructure_Workforce_Version_2.0_Updated.pdfpdf iconexternal icon
7-Screening of healthcare workers for SARS-CoV-2 highlights the role of asymptomatic carriage in COVID-19 transmission. Rivett L, Sridhar S, Sparkes D, Routledge M, Jones NK, Forrest S, Young J, Pereira-Dias J, Hamilton WL, Ferris M, Torok ME, Meredith L; CITIID-NIHR COVID-19 BioResource Collaboration, MP. Elife. 2020 May 11;9:e58728. doi: 10.7554/eLife.58728.
8-COVID-19 among Health Workers in Germany and Malaysia. Nienhaus A, Hod R. Int J Environ Res Public Health. 2020 Jul 7;17(13):4881.
9-Clinical Characteristics of 138 Hospitalized Patients With 2019 Novel Coronavirus-Infected Pneumonia in Wuhan, China.Wang D, Hu B, Hu C, Zhu F, Liu X, Zhang J, Wang B, Xiang H, Cheng Z, Xiong Y, Zhao Y, Li Y, Wang X, Peng Z.JAMA. 2020 Mar 17;323(11):1061-1069.
10-Occup Med (Lond). 2020 Mar 12;70(1):35. Occupational risks for COVID-19 infection. David Koh.
11-Characteristics of doctors’ fatality due to COVID-19 in Western Europe and Asia-Pacific countries. Yoshida I, Tanimoto T, Schiever N, Patelli F, Kami M.QJM. 2020 Oct 1;113(10):713-714.
12-Epidemiology and risk factors for nosocomial infection in the respiratory intensive care unit of a teaching hospital in China: A prospective surveillance during 2013 and 2015. Wang L, Zhou KH, Chen W, Yu Y, Feng SF. BMC Infect Dis. 2019 Feb 12;19(1):145.
13-Meeting of Experts on the Revision of the List of Occupational Diseases (Recommendation No. 194) (Geneva, 27–30 October 2009)
